O proxecto das Directrices da Paisaxe de Galicia: unha fraude á cidadanía e instrumento facilitador da megaminería contaminante nas Áreas de Especial Interés Paisaxístico.

O documento que é un instrumento de ordenación do territorio de Galicia e está arestora en fase de consulta pública ata o vindeiro 2 de marzo, ignora a normativa europea, a Lei 7/2008, do 7 de xullo, de protección da paisaxe de Galicia, o Convenio europeo da paisaxe, asinado en Florencia por proposta do Consello de Europa o 20 de outubro de 2000, e demais convenios internacionais vixentes na materia.

O borrador ignora a vontade da cidadanía que participou nos Talleres de elaboración das directrices da paisaxe organizados polo Instituto de Estudos do Territorio e vulnera frontalmente o Dereito Natural nunha época de cambio climático acelerado, quecemento global e alerta de seca en Galicia.

O proxecto das Directrices da Paisaxe de Galicia vende as Áreas de Especial Interés Paisaxístico de Galicia á Cámara Mineira de Galicia e ás empresas do sector mineiro.

Zonas que polos seus valores intrínsecos naturais, culturais ou paisaxísticos, ou pola fraxilidade dos equilibrios ecolóxicos existentes ou que delas dependan, son sensibles á acción de factores de deterioración ou susceptibles de sufrir ruptura no seu equilibrio ou harmonía de conxunto quedan expostas á megaminería contaminante a ceo aberto.

O borrador das Directrices da Paisaxe de Galicia, arestora en exposición pública, vende as Áreas de Especial Interés Paisaxístico de Galicia á Cámara Mineira de Galicia e ás empresas do sector mineiro, e permite actividades extractivas a ceo aberto nas mesmas. Por outra banda, non distingue núcleos habitados e deshabitados, non ten en conta o grao de humanización das paisaxes como medio de vida dos seus habitantes e facilita a tramitación dos proxectos mineiros a ceo aberto coa única preocupación de que causen o menor impacto visual posible na paisaxe, limitación ridícula se temos en conta que a meirande parte da minería en Galicia é a ceo aberto.

En definitiva, prevalece o dereito do mercado á expoliación dos recursos fronte ao benestar e a saúde da cidadanía e dos ecosistemas, e en especial dos recursos hídricos.

A Asociación ambiental e cultural Petón do Lobo, a Asociación galega Cova Crea e a Asociación ambiental Amigos e Amigas dos Bosques “O Ouriol do Anllóns” aseguran que a xente que participou nos talleres de elaboración do borrador do documento das Directrices da Paisaxe non foi informada ao respecto desta cuestión, e moito menos, apoiou a implantación de proxectos de minería nas Áreas de Especial Interés Paisaxístico (AEIP) e nos Lugares de Especial Interés Paisaxístico (LEIP).

Estase a terxiversar a vontade da cidadanía e a actuar de xeito fraudulento ao consentir expresamente a minería nas escasas áreas de especial interés paisaxístico que ten Galicia (12 en total). A xente que asistiu aos Talleres confiou plenamente na protección efectiva das paisaxes, por iso seleccionou altenativas para a implantación das actividades extractivas, pero en ningún momento se lles dixo que as áreas paisaxísticas que estaban a seleccionar ou as directrices que valoraban ou escollían servirían para implantar minas a ceo aberto en áreas de especial interés paisaxístico.

De sobra é coñecida a incompatiblidade da minería coas paisaxes de alto valor ecolóxio e ambiental polos impactos significativos irreversibles e os grandes problemas que hai á hora de conciliar ambas realidades, posto que a minería é per se, un uso prohibido nestas áreas por eliminar a súa funcionalidade, e sobre todo as de especial interés paisaxístico, en tanto que as mesmas manteñan os valores polos que son obxecto de recoñecemento e por ende de protección.

O documento elaborado polo Instituto de Estudos do Territorio dependente da Consellería de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio (páxinas 411 e seguintes) ignora que boa parte do subsolo da comunidade autónoma de Galicia foi obxecto de concurso de dereitos mineiros e está a espera de que empresas, a meirande parte delas multinacionais alleas a Galicia, presenten proxectos viables para a súa explotación.

O documento non é realista, ignora a vontade da cidadanía de Galicia, oculta datos ao non explicar suficientemente o alcance do documento e non plasma a vontade das persoas participantes nos talleres realizados para a súa elaboración constituindo unha fraude, ademais de impulsar a tramitación do Plan Sectorial de Actividades Extractivas de Galicia, paralizado pola cidadanía da comarca de Bergantiños e de Galicia a raíz do fallido proxecto mineiro de Corcoesto.

Ningún cidadán de Galicia no seu xuizo cabal escollería unha mina a ceo aberto no primeiro rango de distancia (500 metros) das zonas de visibilidade estratéxica do Catálogo das Paisaxes de Galicia, nen sobre a súa casa ou sobre os cauces fluviais e áreas de alto valor ambiental e ecolóxico, ignorando tamen de cheo o cambio climático, a época de seca que atravesa Galicia recentemente activda polo Presidente da Xunta de Galicia e o quecemento global, pero os responsables do Instituto de Estudos do Territorio e a Consellería de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio, sí o permiten e  así o plasman no documento ignorando a especial sensibilidade dos ecosistemas das Áreas de Especial Interés Paisaxístico.

O documento é unha fraude á vontade da cidadanía, unha fraude á normativa da Unión Europea sobre cambio climático e ven a empeorar a situación das paisaxes de Galicia ao converterse no instrumento facilitador das actividades extractivas nas Áreas de Especial Interés Paisaxístico e debilitar a súa protección.

O Instituto de Estudos do Territorio e a Consellería de Medio Ambiente teñen que mudar o documento de xeito inmediato, mudar os criterios seguidos para a súa elaboración, respetar a lei, respetar a vontade da cidadanía e a normativa comunitaria vixente e protexer precisamente a paisaxe e o medio ambiente adaptándose ás directrices sobre cambio climático que veñen dadas desde a Unión Europea e non precisamente ao revés.

Estas tres entidades impugnarán por vía xudicial, se for preciso, o regulamento definitivo das Directrices en tanto que saía publicado oficialmente, por incumprir os requisitos procedimentais e de fondo, no caso de que o documento continue nesta liña e solicitarán a dimisión de Inés Santé, Directora do Instituto de Estudos do Territorio e de Beatriz Mato, Consellería de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio se non mudan os plantexamentos e criterios plasmados no documento e se protexen as paisaxes de modo eficaz, real e efectivo.

Boa parte da superficie do territorio galego foi solicitado por empresas para a súa investigación e explotación mineira e  a Administración da Xunta de Galicia xa cobrou no seu momento por esas adxudicacións de terreos, e que permanezan ou non aí vai a depender dos resultados da investigación mineira e da viabilidade dos proxectos e das empresas, pero a meirande parte da cidadanía galega descoñece que o subsolo da súa casa tal vez podería estar xa adxudicado a unha empresa para a investigación mineira ou explotación.

Así na provincia de A Coruña hai 370 dereitos mineiros solicitados, 449 en Lugo, 474 en Ourense e 422 en Pontevedra. A meirande parte dos dereitos solicitados están no subsolo de núcleos habitados, cauces fluviais, granxas…etc, sin distinción algunha nen ter en conta os valores prevalentes aos que afectan de xeito significativo.

Polo tanto, apelamos ao cumprimento da normativa e ao sentido común para frear o despropósito do borrador das Directrices da paisaxe arestora en fase de consulta pública ata o vindeiro 2 de marzo de 2017.