A falla de información en materia ambiental sobre as balsas mineiras de Galicia e os documentos ambientais das minas de Lousame e Santa Comba, aboca á Xunta a rendir contas ante a UNECE, a Comisión Económica das Nacións Unidas para Europa.
Diversas asociacións ecoloxistas de Galicia, entre elas a Asociación Petón do Lobo e a asociación Ouriol do Anllóns, coa colaboración doutras entidades da Rede Contraminacción, cansas das trabas no acceso á información ambiental por parte da Dirección Xeral de Enerxía e Minas da Xunta de Galicia, acóllense ao Convenio Aarhus e denuncian ante o Comité de Cumprimento deste organismo da ONU a falla de transparencia do departamento que dirixe o conselleiro Francisco Conde.

A reclamación foi presentada tras as peticións reiteradas de información por parte das asociacións ecoloxistas, e despois de que a Comisión de Transparencia da Valedora do Pobo, lles estimara incluso a lexitimidade das mesmas.
A admisión a trámite da reclamación conxunta, defendida a semana pasada en Xenebra polo profesor de Illinois, Warren Gary Lavey, en nome das afectadas, demostra a inoperatividade das leis de transparencia tanto estatal como galega, que só serven á Xunta de instrumento para poñer trabas no acceso á información ambiental, e realizar por tanto, un uso espúreo da normativa vixente. O silencio negativo e os obstáculos e condicionamentos continuados ao acceso da información ambiental dos expedientes mineiros, por parte da Dirección Xeral de Enerxía e Minas da Xunta de Galicia, son a práctica habitual dun departamento que pon por enriba da protección do medio ambiente os intereses económicos, comerciais, o segredo profesional e a propiedade intelectual e industrial dos documentos ambientais, sobre da obriga de transparencia en materia de medio ambiente (limitacións establecidas polo artigo 14 da Lei 19/2013, de 9 de decembro, de Transparencia, Acceso á Información pública e Bo Goberno).

Esta opacidade da tramitación administrativa condúcenos á situación actual de inoperancia dun departamento que non sabe que facer coas balsas mineiras abandonadas que ten por Galicia adiante, e os graves problemas ambientais e de saúde pública derivadas das mesmas, como son as balsas mineiras do Monte Neme, as de Lousame, as de Touro, as de Santa Comba…etc.
Tras a admisión a trámite da reclamación conxunta das afectadas, iníciase arestora unha fase procedimiental na que o organismo internacional pedirá explicacións a España sobre da súa actuación en materia de transparencia e información ambiental.
Convenio Aarhus.
O Convenio sobre acceso á información, participación do público na toma de decisións e acceso á xustiza en materia de medio ambiente, coñecido como Convenio de Aarhus, é un tratado internacional que regula os dereitos de participación cidadá en relación co medio ambiente. O tratado foi elaborado no marco da UNECE (Comisión Económica das Nacións Unidas para Europa). O Convenio foi asinado o 25 de xuño de 1998 na cidade danesa de Aarhus e entrou en vigor o 31 de outubro de 2001. España ratificou o Convenio o 15 de decembro de 2004 e dous anos despois, en 2006, aprobou a Lei 27/2006, pola que se regulan os dereitos de acceso á información, de participación pública e de acceso á xustiza en materia de medio ambiente, que aplica en España as disposicións do Convenio. O Convenio de Aarhus estrutúrase ao redor de tres alicerces que se corresponden con tres dereitos cidadáns: o acceso á información en materia de medio ambiente, a participación do público na toma de decisións e o acceso á xustiza en materia de medio ambiente. O Convenio de Aarhus recolle un mecanismo de control do cumprimento, xa que permite aos cidadáns denunciar incumplimentos do tratado, cando no Dereito internacional normalmente só os Estados teñen esa capacidade.
