Colabora e participa! Pica no enlace adxunto e descarga o modelo de alegación ao proxecto de produción de hidróxeno renovable H2POLE, declarado proxecto industrial estratéxico (PIE) polo Acordo do Consello da Xunta de Galicia do 8 de setembro de 2022, que se vai implantar no concello das Pontes de García Rodríguez e que prevé o consumo de 438.000 m3 /ano. Só tes que cubrir a cabeceira do escrito cos teus datos persoais e asinar na última folla. Logo preséntao no Rexistro de calquer Administración pública ou se tes sinatura electrónica no rexistro dá Administración estatal no enlace: https://rec.redsara.es/registro/action/are/acceso.do ou coa Chave 365 no portal da Xunta de Galicia: https://sede.xunta.gal/ , a través do modelo de solicitude xenérica PR004A e adxuntando o arquivo coa alegación asinada. Tamén podes modificar o modelo. Fin do prazo para presentar alegacións: o 22 de maio de 2023.
Núcelo de Torés afectado polas infraestruturas do parque eólico Levante
Núcelo de Torés afectado polas infraestruturas do parque eólico Levante
Coñece as características do proxecto do parque eólico Levante en Triacastela, As Nogais, Becerreá, Baralla, Baleira e Pol (Lugo) con 19 muíños e afección a unha manchea de serras e á Rede Natura 2000. Pica no enlace e descarga o cadro -resumo:
Colabora e participa! Pica no enlace adxunto e descarga o modelo de alegacións ao proxecto do parque eólico Levante en Triacastela, As Nogais, Becerreá, Baralla, Baleira e Pol (Lugo). Só tes que cubrir a cabeceira do escrito cos teus datos persoais e asinar na última folla. Logo preséntao no Rexistro de calquer Administración pública ou se tes sinatura electrónica no rexistro dá Administración estatal no enlace: https://rec.redsara.es/registro/action/are/acces. Tamén podes modificar o modelo. Fin do prazo para presentar as alegacións: 6 de xuño de 2022.
Colabora e participa! Pica no enlace adxunto e descarga o modelo de solicitude para a declaración do paspallás como especie en perigo de extinción e a súa inclusión no Catálogo Español de Especies Ameazadas. Só tes que cubrir a cabeceira do escrito cos teus datos persoais e asinar na última folla. Logo preséntao no Rexistro de calquer Administración pública ou se tes sinatura electrónica no rexistro dá Administración estatal no enlace: https://rec.redsara.es/registro/action/are/acceso Tamén podes modificar o modelo e melloralo. Fin do prazo para presentar as alegacións: 31 de maio de 2022.
Colabora e participa! Pica no enlace adxunto e descarga o modelo de alegacións ao parque eólico Lucecú en Guitiriz, Vilalba, Xermade (Lugo) e Aranga (A Coruña). Só tes que cubrir a cabeceira do escrito cos teus datos persoais e asinar na última folla. Logo preséntao no Rexistro de calquer Administración pública ou se tes sinatura electrónica no rexistro dá Administración estatal no enlace: https://rec.redsara.es/registro/action/are/acceso Tamén podes modificar o modelo e melloralo. Fin do prazo para presentar as alegacións: 13 de maio de 2022.
Axuda a protexer aos raposos na Resolución anual de caza para a tempada 2022/2023, arestora en tramitación. Descarga o modelo de solicitude. Só tes que cubrir os datos do encabezado, asinar na última folla e presentar o escrito no rexistro de calquer Administración. Podes modificar o modelo. Participa!Prazo ata o 31 de maio de 2022.
Pídese á Dirección Xeral de Protección Natural dá Xunta de Galicia:
1.- Censos actualizados do raposo en Galicia e estudos científicos que garantan a súa viabilidade como especie cinexética de cara á resolución anual de caza para a tempada 2022/2023, arestora en tramitación.
2.- A prohibición dos campionatos de raposos en Galicia que claramente vulneran a Lei 13/2013 de caza de Galicia. Segundo esta lei, non seu artigo 1. Obxecto e finalidade, indica: “Esta lei ten por obxecto regular ou exercicio dá caza na Comunidade Autónoma de Galicia coa finalidade de protexer, conservar, fomentar e aproveitar ordenadamente os seus recursos cinexéticos de xeito compatible co equilibrio natural e cos distintos intereses afectados”.
Coñece as características e os previsibles impactos ambientais da estación eólica Badulaque e as súas infraestruturas asociadas. Pica no enlace e descarga o cadro -resumo:
Colabora e participa! Pica no enlace adxunto e descarga o modelo de alegacións ao proxecto da estación eólica Badulaque, un dos 6 a desarrollar por Enel Green Power España, S.L. nas comarcas do Eume, Ferrol e Ortegal. Só tes que cubrir a cabeceira do escrito cos teus datos persoais e asinar na última folla. Logo preséntao no Rexistro de calquer Administración pública ou se tes sinatura electrónica no rexistro dá Administración estatal no enlace: https://rec.redsara.es/registro/action/are/acceso Tamén podes modificar o modelo e melloralo. Fin do prazo para presentar as alegacións: 18 de agosto de 2021.
Colabora e participa! Pica no enlace adxunto e descarga o modelo de alegacións ao documento de inicio do parque eólico mariño flotante San Brandán. Só tes que cubrir a cabeceira do escrito cos teus datos persoais e asinar na última folla. Logo preséntao no Rexistro de calquer Administración pública ou se tes sinatura electrónica no rexistro dá Administración estatal no enlace: https://rec.redsara.es/registro/action/are/acceso Tamén podes modificar o modelo e melloralo. Fin do prazo para presentar as alegacións: 15 de xullo de 2021.
Coñece as características e os previsibles impactos ambientais do documento de inicio do proxecto eólico Soesto, no municipio de Laxe (A Coruña). Pica no enlace e descarga o cadro -resumo:
Colabora e participa! Pica no enlace adxunto e descarga o modelo de alegacións ao documento de inicio do proxecto eólico Soesto. Só tes que cubrir a cabeceira do escrito cos teus datos persoais e asinar na última folla. Logo preséntao no Rexistro de calquer Administración pública. Tamén podes modificar o modelo. Fin do prazo para presentar as alegacións: 19 de maio de 2021.
Pide á Xunta de Galicia a protección dás aves acuáticas e a prohibición da súa caza, adiantar a prohibición do uso da munición de chumbo, a prohibición de campionatos da arcea e a prohibición de ceibar especies exóticas na resolución anual de caza para a tempada 2021/2022, arestora en tramitación. Descarga o modelo de solicitude. Só tes que cubrir os datos do encabezado, asinar na última folla e presentar o escrito no rexistro de calquer Administración. Podes modificar o modelo. Participa!
Pídese á Dirección Xeral de Patrimonio Natural dá Xunta de Galicia:
1.- A protección dás aves acuáticas e a prohibición da súa caza na vindeira resolución anual de caza para a tempada 2021/2022, arestora en tramitación polos motivos expostos.
2.- Adiantar a prohibición do uso da munición de chumbo na resolución anual de caza para a tempada 2021/2022, arestora en tramitación adiantando así os prazos previstos no Regulamento (UE) 2021/57 da Comisión do 25 de xaneiro de 2021 que modifica, polo que respecta ao chumbo na munición das armas de fogo utilizadas nos humidais ou nas súas inmediacións, o anexo XVII do Regulamento (CE) nº 1907/2006 do Parlamento Europeo e do Consello, relativo ao rexistro, a avaliación, a autorización e a restrición das substancias e preparados químicos (REACH).
3.-No tocante á arcea (scolopax rusticolus), dada a escaseza, ínstase a prohibición de campionatos da especie e a realización de censos da especie e de estudos científicos rigorosos sobre da súa viabilidade como cinexética na resolución anual de caza para a tempada 2021/2022, arestora en tramitación.
4.- A prohibición de ceibar especies exóticas (invasoras ou non) de caza, por exemplo o faisán, na resolución anual de caza para a tempada 2021/2022, arestora en tramitación.
Humidal afectado polo proxecto eólico Banzas e a liña de evacuación
Humidal afectado polo proxecto eólico Banzas e a liña de evacuación
A Xunta de Galicia impide o acceso ao Inventario de Humidais de Galicia porque está inconcluso
A Xunta de Galicia vulnera a Directiva Marco dá Auga ao non inventariar os humidais e incumprir así os obxectivos de calidade ambiental destas masas de agua
Centos de hectáreas de lagoas, lagos, brañas, xunqueiras, bosques húmidos e turbeiras están en serio risco de desaparición por mor da expansión denscontrolada de eólicos en Galicia. En Galicia só hai 5 humidais protexidos ao abeiro do Decreto 110/2004, do 27 de maio. Posteriormente no ano 2008 a Xunta de Galicia aprobaba o Decreto 127/2008, do 5 de xuño, polo que se desenvolve o réxime xurídico dos humidais protexidos e se crea o Inventario de humidais de Galicia, vixente na actualidade.
Diversas entidades ecoloxistas que intentaron consultar este Inventario público, para indagar os humidais que puideran verse afectados polos numerosos proxectos eólicos arestora en tramitación, levaron unha sorpresa desagradable ao impedírselle o acceso por parte da Dirección Xeral de Patrimonio Natural da Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda e en concreto pola Subdirección Xeral de Espazos Naturais que dirixe Tomás Fernández –Couto Juanas. O motivo que esgrime esta Sudirección para denegar o acceso é que o Inventario está inconcluso ao estar na procura de información e elaboración das fichas do inventario, que leva creado desde o ano 2008.
As entidades ecoloxistas critican que desde o ano 2008, data de creación do Inventario como rexistro público de consulta dos humidais, a Xunta abandonouno por completo e non se molestou en inventariar debidamente os humidais galegos incumprindo de cheo a Directiva 2000/60/CE, pola que e establece un marco comunitario de actuación no ámbito da política de augas (en diante DMA).
O obxectivo ambiental da DMA é “establecer un marco para a protección das augas superficiais continentais, as augas de transición, as augas costeiras e as augas subterráneas que preveña todo deterioración adicional e protexa e mellore o estado dos ecosistemas acuáticos e, con respecto ás súas necesidades de auga, dos ecosistemas terrestres e humidais directamente dependentes dos ecosistemas acuáticos”.
A inscrición dun humidal no Inventario de humidais de Galicia deixará constancia, como mínimo da súa dentificación, denominación e descrición, codificación e denominación do humidal, descrición xeral do humidal, tipoloxía, localización e superficie, localización xeográfica, administrativa e hidrolóxica, superficie do humidal, hábitats, vexetación e flora, fauna, réxime de protección, plans e medidas de conservación, estado de conservación e cartografía.
Ao non delimitarse debidamente os humidais do Inventario difícilmente se poden identificar, controlar e moito menos cumprir cos obxectivos de calidade destas masas de auga que esixe a DMA e por tanto, xa non habería ningún obxectivo ambiental que cumprir, abandonando a súa sorte estes espazos que prestan grandes e valiosos servizos ecosistémicos.
O desleixo da Xunta de Galicia con respecto aos humidais e de tal envergadura que na praxe a cidadanía ten que pasar polo que indican as empresas nos proxectos, sen poder constatar a veracidade do que neles se realta. As obras de construción dos parques eólicos sobre estes espazos ou con afección aos mesmos, provoca a desaparición dos valores naturais destes. A apertura de viais, as cimentacións dos muíños, as gavias de cabreado, a construción das subestasións eléctricas, as liñas de evacuación e os centros de seccionamento están a provocar a framentación e drenaxe destas zonas húmidas con un impacto ambiental irreversible e inasumible nunha época de crise climática como a actual.
Vulneración flagrante do Decreto 75/2013, do 10 de maio, polo que se aproba o Plan de recuperación da subespecie lusitánica da escribenta das canaveiras (Emberiza schoeniclus L.subsp. lusitanica Steinbacher) en Galicia
Este decreto ten por obxecto a aprobación do Plan de recuperación da subespecie lusitánica da escribenta das canaveiras (Emberiza schoeniclus L.subsp. lusitanica Steinbacher) en Galicia e é de aplicación en todos aqueles lugares de Galicia considerados como imprescindibles para a conservación e recuperación da subespecie, os cales se estruturan en áreas. Entre estas áreas están os humidais. Dificilmente se pode determinar os perímetros de protección dos humidais que constitúen o hábitat potencial da especie cando non constan no Inventario de Humidais de Galicia.
Denuncia ante a Comisión europea pola imposibilidade de acceso ao Inventario Público de Humidais de Galicia
As entidades ecoloxistas denunciaron ante a Comisión europea o incumprimento por parte da Xunta de Galicia dá Directiva 2003/4/CE do Parlamento Europeo e do Consello, do 28 de xaneiro de 2003, relativa ao acceso do público á información ambiental e o Convenio de Aarhus de 1998 sobre o acceso á información, a participación do público e o acceso á xustiza en materia de medio ambiente, que garanten o acceso público a información ambiental que obre en poder das autoridades públicas ou doutras entidades no seu nome, tanto cando se lles solicite como mediante divulgación activa.
Outras normas vulneradas pola Xunta de Galicia
Decisión 2005/370/CE do Consello, do 17 de febreiro de 2005 sobre a celebración, en nome da Comunidade Europea, do Convenio sobre o acceso á información, a participación do público na toma de decisións e o acceso á xustiza en materia de medio ambiente (DO L 124 de 17.5.2005, pp. 1-3)
Regulamento (CE) nº. 1367/2006 do Parlamento Europeo e do Consello, do 6 de setembro de 2006, relativo á aplicación, ás institucións e aos organismos comunitarios, das disposicións do Convenio de Aarhus sobre o acceso á información, a participación do público na toma de decisións e o acceso á xustiza en materia de medio ambiente (DO L 264 de 25.9.2006, pp. 13-19)
Decreto 127/2008, do 5 de xuño, polo que se desenvolve o réxime xurídico dos humidais protexidos e se crea o Inventario de humidais de Galicia.
Ver a denegación de acceso e consulta ao Inventario de Humidais de Galicia:
Coñece as características e os previsibles impactos ambientais do proxecto LASAT 66 kV SET P.E. Monteagudo-SET Morás en Carballo, Laracha e Arteixo (A Coruña). Pica no enlace e descarga o cadro -resumo:
Colabora e participa! Pica no enlace adxunto e descarga o modelo de alegación ao proxecto LASAT 66 kV SET P.E. Monteagudo-SET Morás en Carballo, Laracha e Arteixo. Só tes que cubrir a cabeceira do escrito cos teus datos persoais e asinar na última folla. Logo preséntao no Rexistro de calquer Administración pública. Tamén podes modificar o modelo.
Artigo 6.2 da Directiva 92/43/CEE: Os Estados membros adoptarán as medidas apropiadas para evitar, nas zonas especiais de conservación, a deterioración dos hábitats naturais e dos hábitats de especies, así como as alteracións que repercutan nas especies que motivasen a designación das zonas, na medida en que ditas alteracións poidan ter un efecto apreciable no que respecta a os obxectivos da presente Directiva.
Resulta adecuado lembrar o contido íntegro do artigo 6.4 da Directiva 92/43/CEE do Consello, do 21 de maio de 1992, relativa á conservación dos hábitats naturais e da fauna e flora silvestres, que di:
«Se, a pesar das conclusións negativas da avaliación das repercusións sobre o lugar e a falta de solucións alternativas, debese realizarse un plan ou proxecto por razóns imperiosas de interese público de primeira orde, incluídas razóns de índole social ou económica, o Estado membro tomará cantas medidas compensatorias sexan necesarias para garantir que a coherencia global de Natura 2000 quede protexida. Devandito Estado membro informará á Comisión das medidas compensatorias que adoptase.
No caso de que o lugar considerado albergue un tipo de hábitat natural e/ou unha especie prioritarios, unicamente poderanse alegar consideracións relacionadas coa saúde humana e a seguridade pública, ou relativas a consecuencias positivas de primordial importancia para o medio ambiente, ou ben, previa consulta á Comisión, outras razóns imperiosas de interese público de primeira orde».
Desde o momento en que un lugar figure na lista de lugares de importancia comunitaria, este quedará sometido ao disposto nos apartados 2, 3 e 4 do artigo 6 da Directiva 92/43/CEE.
Tamén será de aplicación ás zonas de especial protección para as aves, declaradas, no seu caso, polas Comunidades Autónomas correspondentes, ao amparo do artigo 4 da Directiva 79/409/CEE, o establecido nos apartados 2, 3 e 4 de leste mesmo artigo».
O «estado de conservación» considerarase «favorable» cando:
– os datos sobre a dinámica das poboacións da especie en cuestión indiquen que a mesma segue e pode seguir constituíndo a longo prazo un elemento vital dos hábitats naturais aos que pertenza, e
– a área de distribución natural da especie non se estea reducindo nin ameace con reducirse nun futuro previsible, e
– exista e probablemente siga existindo un hábitat de extensión suficiente para manter as súas poboacións a longo prazo.
O artigo 45 da Lei 42/2007, do 13 de decembro, do Patrimonio Natural e da Biodiversidade, establece a obrigación das Comunidades Autónomas de adoptar medidas específicas de conservación dos hábitats da Rede Natura 2000 e a necesidade de realizar unha adecuada avaliación das repercusións de calquera proxecto que poida supoñer unha deterioración do lugar, nos seguintes termos:
«1. Respecto das Zonas Especiais de Conservación e as Zonas de Especial Protección para as Aves, as Comunidades autónomas fixarán as medidas de conservación necesarias, que respondan as esixencias ecolóxicas dos tipos de hábitats naturais e das especies presentes en tales áreas, que implicarán:
a) Adecuados plans ou instrumentos de xestión, específicos aos lugares ou integrados noutros plans de desenvolvemento que inclúan, polo menos, os obxectivos de conservación do lugar e as medidas apropiadas para manter os espazos nun estado de conservación favorable.
b) Apropiadas medidas regulamentarias, administrativas ou contractuais.
2. Igualmente as administracións competentes tomarán as medidas apropiadas, en especial nos devanditos plans ou instrumentos de xestión, para evitar nos espazos da Rede Natura 2000 a deterioración dos hábitat naturais e dos hábitat das especies, así como as alteracións que nas especies que motivasen a designación destas áreas, na medida en que ditas alteracións poidan ter un efecto apreciable no que respecta a os obxectivos da presente lei.
3. Os órganos competentes deberán adoptar as medidas necesarias para evitar a deterioración ou a contaminación dos hábitats fóra da Rede Natura 2000.
4. Calquera plan, programa ou proxecto que, sen ter relación directa coa xestión do lugar ou sen ser necesario para a mesma, poida afectar de forma apreciable aos citados lugares, xa sexa individualmente ou en combinación con outros plans ou proxectos, someterase a unha adecuada avaliación das súas repercusións no lugar, que se realizará de acordo coas normas que sexan de aplicación, de acordo co establecido na lexislación básica estatal e nas normas adicionais de protección ditadas polas Comunidades autónomas, tendo en conta os obxectivos de conservación do devandito lugar. Á vista das conclusións da avaliación das repercusións no lugar e supeditado ao disposto no apartado 5 deste artigo, os órganos competentes para aprobar ou autorizar os plans, programas ou proxectos só poderán manifestar a súa conformidade cos mesmos tras asegurarse de que non causará prexuízo á integridade do lugar en cuestión e, se procede, tras sometelo a información pública.
5. Se, a pesar das conclusións negativas da avaliación das repercusións sobre o lugar e a falta de solucións alternativas, debese realizarse un plan, programa ou proxecto por razóns imperiosas de interese público de primeira orde, incluídas razóns de índole social ou económica, as Administracións Públicas competentes tomarán cantas medidas compensatorias sexan necesarias para garantir que a coherencia global de Natura 2000 quede protexida.
A concorrencia de razóns imperiosas de interese público de primeira orde só poderá declararse para cada suposto concreto:
a) Mediante unha lei.
b) Mediante acordo do Consello de Ministros, cando se trate de plans, programas ou proxectos que deban ser aprobados ou autorizados pola Administración Xeral do Estado, ou do órgano de Goberno da Comunidade autónoma. Devandito acordo deberá ser motivado e público.
A adopción das medidas compensatorias realizarase, no seu caso, durante o procedemento de avaliación ambiental de plans e programas e de avaliación de impacto ambiental de proxectos, de acordo co disposto na normativa aplicable. Ditas medidas aplicaranse na fase de planificación e execución que determine a avaliación ambiental.
Na sentenza dá Sala do contencioso-administrativo do Tribunal Supremo do 24 de febreiro de 2004 (RCA 39/2002 e 40/2002 acumulados), profúndase no significado do réxime de protección ambiental establecido no artigo 6 da Directiva 92/43/CEE e no artigo 6 do Real Decreto 1997/1995, do 7 de decembro, nos seguintes termos:
«O artigo 6 da Directiva 92/43/CEE obriga, en efecto, a que os Estados membros adopten as medidas apropiadas para evitar, nas zonas especiais de conservación, a deterioración dos hábitats naturais e dos hábitats de especies «[…] na medida en que ditas alteracións poidan ter un efecto apreciable no que respecta a os obxectivos da presente Directiva.» Con este designio, esixe que os plans ou proxectos que poidan afectar de forma apreciable aos citados lugares sométanse a unha adecuada avaliación das súas repercusións ambientais.
En canto ao Real Decreto 1997/1995, do 7 de decembro, o seu artigo 5, relativo ás «zonas especiais de conservación», dispón que cando a Comisión Europea, baseándose na lista proposta polo Estado español, seleccione e aprobe a lista de lugares de importancia comunitaria, estes lugares serán declarados pola Comunidade Autónoma correspondente como zonas especiais de conservación. Se lles han aplicar, desde entón, as medidas de conservación necesarias para o mantemento ou o restablecemento, nun estado de conservación favorable, dun tipo de hábitat natural dos do anexo I ou dunha especie das do anexo II.
No artigo 6, apartados tres e catro, do Real Decreto 1997/1995, que traspón ao noso ordenamento xurídico interno a parte da Directiva 92/43/CEE non incorporada previamente a el (algunhas das previsións desta xa foran recollidas na Lei 4/1989), reprodúcense os correlativos apartados do artigo 6 da citada Directiva. En consecuencia, hanse de someter a unha adecuada avaliación das repercusións sobre os lugares protexidos os plans ou proxectos que lles poidan afectar de forma apreciable. No caso de que devanditos lugares alberguen «un tipo de hábitat natural e/ou unha especie prioritarios, unicamente poderanse alegar consideracións relacionadas coa saúde humana e a seguridade pública, ou relativas a consecuencias positivas de primordial importancia para o medio ambiente, ou ben, outras razóns imperiosas de interese público de primeira orde»».
Por tanto, non serven aquelas medidas que non acrediten o seu carácter determinante para asegurar que non se causarán prexuízos graves aos hábitats da zona en cuestión.
Respecto diso, cabe poñer de relevo a protección reforzada, desde a perspectiva ambiental e de salvagarda da biodiversidade, que supón a clasificación duns determinados terreos, áreas ou lugares de ZEPA, conforme ao disposto na Directiva 79/409/CEE, do Consello, do 2 de abril de 1979, relativa á conservación das aves silvestres, segundo recoñeceu o Tribunal de Xustiza en reiterada xurisprudencia, que obriga aos Estados membros a cumprir a obrigación de adoptar as medidas adecuadas para ofrecer unha protección suficiente ás poboacións de aves definidas na mesma, que evite o risco da súa desaparición derivado da execución de proxectos de infraestruturas que ameacen os seus hábitats ( SSTJ do 25 de outubro de 2007 [ C- 334/04], 18 de decembro de 2007 [ C-186/06] e 14 de outubro de 2010 [ C-535/07]). Esta protección reforzada implica que, en absoluto, non cabe reputar de suficientes, desde unha perspectiva material, as medidas consistentes na mera formulación de medidas específicas de protección relativas exclusivamente a tres ou catro especies de aves, por poñer un exemplo, e a execución dun plan de vixilancia ambiental.
A efectos da presente Directiva, entenderase por:
«Conservación»: un conxunto de medidas necesarias para manter ou restablecer os hábitats naturais e as poboacións de especies de fauna e de flora silvestres nun estado favorable conforme as letras e) e i), é dicir, nun estado de conservación que garanta a distribucion natural da especie, a súa estrutura e funcións e a supervivencia desta no territorio, e polo tanto, que non esté en perigo nin que se atope ameazada nin sexa vulnerable nin marxinal.
Por tanto, os hábitats naturais do anexo I ou as especies do anexo II conlevan a obrigación de aplicar as medidas de conservación necesarias para o seu mantemento ou o seu restablecemento, nun estado de conservación favorable. Calquera proxecto ha de respectar a normativa en materia de protección do medio ambiente e da paisaxe, e os seus elementos naturais, e en tanto non se valore debidamente o impacto, non se pode conceder a licenza ou a autorización que proceda por razóns obvias de prudencia.
A avaliación adecuada das repercusións de proxectos sobre a Rede Natura 2000 é unha cuestión relevante, que ás veces «esquece» o órgano ambiental da Xunta de Galicia, en proxectos que afectan a espazos LIC/ZEC e ZEPA
Non sucede só con proxectos eólicos ou doutro tipo. As veces ocorre con algo tan aparentemente inocuo como os roteiros ou camiños de sendeirismo que se proxectan polos espazos ZEPA do litoral galego. E isto non é unha cuestión baladí pola importancia dás súas afeccións. Cando se fala dá Rede Natura, non só trátase de realizar unha avaliación ambiental ordinaria ou simplificada do proxecto, senón que hai que engadir a avaliación adecuada dás repercusións de proxectos sobre a Rede Natura 2000.
A aplicación do principio de precaución aconsella que cando se aprecie que existe obxectivamente algunha “posibilidade”de afección sobre algún espazo RN2000, entón a avaliación de impacto ambiental ha de considerar e incluír a avaliación de repercusións sobre Rede Natura 2000, e coa información que se xere os órganos ambientais competentes poderán apreciar se os efectos avaliados son significativos ou non.
Espazos ZEPA. Fonte: Ministerio de Medio Ambiente
O proceso para realizar unha avaliación adecuada de repercusións sobre a Rede Natura 2000 é basicamente común para a elaboración de Documentos Ambientais e de Estudos de Impacto Ambiental, sempre que se teñan en conta as diferenzas esenciais no alcance entre unha avaliación simplificada (determinar se o proxecto terá ou non impactos ambientais significativos para decidir se se somete ou non a un procedemento ordinario) e unha avaliación ordinaria (determinar a admisibilidad dos impactos, as condicións en que se pode autorizar o proxecto e o seu seguimento). A información resultante integrarase nun apartado de Avaliación de repercusións sobre Rede Natura 2000 do Documento ambiental ou do Estudo de impacto ambiental, segundo proceda.
En proxectos do Anexo II da Lei 21/2013, para determinar se existe algunha “posibilidade” de afección sobre algún espazo RN2000 que requira abordar dita avaliación, o promotor pode solicitar opinión ao órgano de xestión da Rede Natura 2000, ou ben exporse unha serie de preguntas como:
Hai espazos RN2000 xeograficamente solapados con algunha das accións ou elementos do proxecto nalgunha das súas fases? Hai espazos RN2000 na contorna do proxecto que se poden ver afectados indirectamente a distancia por algunha das súas actuacións ou elementos, incluído o uso que fai de recursos naturais (auga) e os seus diversos tipos de residuos, verteduras ou emisións de materia ou enerxía?
Hai espazos RN2000 na súa contorna nos que habita fauna obxecto de conservación que pode desprazarse á zona do proxecto e sufrir entón mortalidade ou outro tipo de impactos (p. ex. perda de zonas de alimentación, campeo, etc)?
Hai espazos RN2000 na súa contorna cuxa conectividade ou continuidade ecolóxica (ou o seu inverso, o grao de illamento) pode verse afectada polo proxecto?
Se a resposta a algunha destas preguntas é Sí, ou existen dúbidas, entón débese realizar a avaliación de repercusións sobre natura 2000, e incluíla dentro dos documentos de avaliación de impacto ambiental (simplificada ou ordinaria) do proxecto.
No caso de proxectos que non estean nos Anexos I e II da Lei 21/2013, corresponde, en primeiro lugar ao promotor do proxecto, e en segundo lugar ao órgano substantivo, o realizar un filtrado elemental para apreciar se existe ou non algunha “posibilidade” de afección que determine a avaliación de repercusións RN2000 e a realización dunha avaliación de impacto ambiental simplificada do proxecto.
Recoméndase abordar a avaliación de repercusións sobre RN2000 en calquera caso en que se aprecie obxectivamente algunha “posibilidade” de afección, á marxe de que esta acabe ou non cualificándose como “apreciable” ou “significativa” cando a avaliación iniciada proporcione información suficiente.
Obxectivos de conservación do espazo Rede Natura 2000
A identificación dos obxectivos de conservación dun lugar Rede Natura 2000 pode ser algo diferente segundo o lugar teña un plan de xestión en vigor ou non o teña. En espazos Natura 2000 que carecen de Plan de Xestión aprobado, e en cuxas normas de declaración tampouco se determinaron obxectivos de conservación máis específicos, cabe considerar extrapolables e directamente aplicables os obxectivos xerais de conservación da Rede Natura 2000, que de acordo coas Directivas 92/43/CEE e 2009/147/CE poden reformularse como:
Nun LIC /ZEC: o manter nun estado de conservación favorable os hábitats do Anexo I e as especies do Anexo II da Directiva 92/43/CEE que fosen consignados no seu formulario normalizado de datos.
Para unha ZEPA: manter nun estado de conservación favorable ás especies de aves do Anexo I da Directiva 2009/147/CE, así como outras especies de aves migratorias de chegada regular.
Para que a avaliación de repercusións sobre Rede Natura 2000 resulte adecuada, necesariamente debe alcanzar certo grao de desagregación e detalle. Debe realizarse unha avaliación para cada alternativa do proxecto. E dentro da análise de cada alternativa sobre cada espazo, debe darse unha consideración diferenciada ás repercusións do proxecto sobre cada hábitat ou especie obxecto de conservación ou sobre calquera outro tipo de obxectivo de conservación formulado polo plan de xestión que poidan verse afectados (visión de espazo). Así mesmo, en caso de coñecerse a existencia, ao exterior dos espazos Rede Natura 2000, de determinados elementos da paisaxe ecoloxicamente relacionados cos devanditos espazos que posúan primordial importancia para a biodiversidade e a coherencia da Rede (corredores ecolóxicos e refuxios de paso (stepping stones) sinalados no artigo 10 da Directiva 92/43/CEE), para que a avaliación de repercusións sexa adecuada é igualmente necesario telos en conta e incluír neste paso a identificación preliminar dos impactos previsibles do proxecto sobre os devanditos elementos (visión de Rede).
Ficha de avaliación por impacto
As conclusións sobre cada un dos impactos avaliados pódense resumir e reflectir nunha ficha por impacto.
Plano de impactos
Para mellorar a comprensión dos efectos, e facilitar o deseño e localización das medidas preventivas e correctoras, é recomendable que a localización do conxunto de impactos identificados para cada alternativa sobre cada lugar represéntese nun plano de impactos.
Consideración de impactos acumulados ou sinérxicos con outros proxectos, plans ou programas.
Hai que avaliar as repercusións do proxecto, ou do macroproxecto funcional no caso de proxectos fraccionados. Se o proxecto ten varias alternativas, avaliáronse as repercusións de cada unha delas. A aplicación do primeiro parágrafo do artigo 46.4 da Lei 42/2007 e do artigo 6.4 da Directiva 92/43/CEE require que cando existan outros proxectos, plans ou programas que tamén poidan afectar os hábitats e especies obxecto de conservación no lugar de maneira acumulada ou sinérxica co proxecto que é obxecto de avaliación, na avaliación e na posterior decisión sobre o proxecto sexan considerados os seus efectos acumulados ou sinérxicos
Determinación das medidas preventivas e correctoras, do impacto residual, das medidas compensatorias ordinarias e das especificidades de seguimento e vixilancia e Plano de medidas compensatorias
É recomendable que as medidas compensatorias ordinarias do conxunto dos impactos residuais permanentes identificados para a alternativa sobre cada lugar represéntense sobre un plano.
Especificacións de vixilancia e seguimento do impacto e as súas medidas mitigadoras
Na ficha de cada impacto avaliado sobre obxectivo de conservación tamén se especificará a forma de seguimento da execución e a eficacia das medidas preventivas, correctoras e compensatorias previstas fronte ao impacto avaliado, incluíndo a súa metodoloxía e calendario
O apartado específico de Avaliación de repercusións do proxecto sobre Rede Natura 2000, a incluír tanto en Estudos de impacto ambiental como en Documentos ambientais ha de alcanzar un alto nivel de detalle, calidade e claridade, de forma que, na posterior fase de consulta ás administracións xestoras de Rede Natura 2000 e aos demais interesados, e no seu caso na fase de información pública, permita que os distintos axentes participantes na avaliación poidan dispoñer de elementos de xuízo suficientes para emitir os seus respectivos informes ou alegacións, centrados en aspectos substanciais da avaliación que contribúan a un bo resultado final.
Diferenzas na documentación necesaria para avaliacións ordinarias e simplificadas:
O contido do parágrafo específico de avaliación das repercusións do proxecto sobre a Rede Natura 2000 debe ser esencialmente o mesmo en estudos de impacto ambiental (avaliación ordinaria) e en documentos ambientais (avaliación simplificada).
Con todo, hai algunhas diferenzas entre ambos os tipos de procedemento que poden dar lugar a matices na información en cada caso necesaria.
A información para cada alternativa do proxecto nas avaliacións simplificada e ordinaria:
Para o documento ambiental do procedemento simplificado, o artigo 45.1 da Lei 21/2013 prevé no seu apartado c) que na exposición das alternativas estudadas xustifíquense as razóns da solución adoptada tendo en conta os seus efectos ambientais; pero logo nos seus apartados d) relativo á avaliación dos efectos sobre o medio ambiente, e) de medidas mitigadoras, e f) de seguimento, xa unicamente refírese a “o proxecto”, dando a entender que nestes tres apartados o que se require é información relativa á alternativa do proxecto seleccionada.
Sendo así, en procedementos simplificados a Avaliación de repercusións do proxecto sobre Rede Natura 2000 debe estenderse á avaliación de impactos sobre Rede Natura 2000 de todas as alternativas, de maneira que sexa posible xustificar a selección de alternativa en base para os efectos de cada unha sobre a Rede Natura 2000.Con todo, no que se refire ás medidas mitigadoras dos impactos previstos e ao seu seguimento, de acordo con esta normativa non sería estritamente esixible o incluír a información correspondente ás alternativas non elixidas.
Pola contra, no procedemento ordinario, o Anexo VI da Lei 21/2013 prevé para o estudo de impacto ambiental que se avalíen os impactos e determínense as medidas preventivas, correctoras e compensatorias para todas as alternativas do proxecto. Por iso, no procedemento ordinario a Avaliación de repercusións do proxecto sobre Rede Natura 2000 sí debe contemplar preceptivamente tanto a avaliación de impactos como a determinación das medidas mitigadoras e o seu seguimento para todas as alternativas do proxecto.
Información complementaria para casos en que se prevexa a xeración dun prexuízo á integridade dalgún lugar da Rede:
A apreciación da posibilidade de que un proxecto pode causar un prexuízo á integridade dalgún lugar RN2000 corresponde ao órgano ambiental, e adoita ter lugar despois de que o seu estudo de impacto ambiental (procedemento ordinario) fose sometido a información pública e a consultas á administración xestora dos espazos RN2000 afectados e aos demais interesados, ou ben de que o documento ambiental (procedemento simplificado) fose sometido a consultas á devandita administración xestora e aos interesados.
Con todo, é posible que o promotor chegue a esta mesma apreciación, durante a elaboración do seu estudo de impacto ambiental ou documento ambiental, e antes de sometelos á fase de consultas ou información pública. Se se dese este caso, cabe diferenciar a información para incluír na Avaliación de repercusións do proxecto sobre Rede Natura 2000 segundo o tipo de avaliación que se estea realizando: Se é unha avaliación ordinaria, entón é moi recomendable que o apartado de Avaliación de repercusións do proxecto sobre Rede Natura 2000 do Estudo de impacto ambiental xa inclúa, adicionalmente, os contidos xustificativos do cumprimento das condicións sinaladas polos apartados 5, 6 e 7 do artigo 46 da Lei 42/2007, de maneira que devanditos contidos póidanse ter presentes nas posteriores fases de información pública e consultas á administración xestora RN2000 e aos demais interesados. Iso aumenta moi significativamente a transparencia e publicidade da avaliación, evita a necesidade de solicitar a posteriori ao promotor devanditos contidos para realizar sobre os mesmos novas consultas complementarias, e acurta significativamente o tempo do procedemento.
Se é unha avaliación simplificada, no apartado de Avaliación de repercusións do proxecto sobre Rede Natura 2000 do Documento Ambiental, cabe concluír as razóns polas que se considera que o proxecto vai causar devandito prexuízo á integridade dalgún lugar, pero sen necesidade de engadir ao documento os contidos xustificativos do cumprimento das condicións sinaladas polos apartados 5, 6 e 7 do artigo 46 da Lei 42/2007, pois iso debe facerse posteriormente no contexto da avaliación de impacto ambiental ordinaria do proxecto prescrita polo correspondente Informe Ambiental con que conclúe a avaliación simplificada, que ademais deberá reflectir o resultado da avaliación de repercusións practicada.
O nivel de esixencia e de detalle que ha de ter a Avaliación de repercusións do proxecto sobre Rede Natura 2000 ha de ser o mesmo nunha avaliación simplificada que nunha avaliación ordinaria.
A Zona de Especial Protección para as Aves (ZEPA) é unha categoría de protección de carácter europeo e é outorgada a áreas naturais de especial relevancia para a conservación das aves, particularmente as que están ameazadas de extinción.
Para este obxectivo é primordial a conservación dos seus hábitats coas condicións ambientais necesarias para o descanso, reprodución e alimentación das aves.
ES0000497 Espazo mariño da Costa da Morte. Fonte: Ministerio de Medio Ambiente.
Según a Directiva 79/409/CEE, do 2 de abril, relativa á conservación das aves silvestres (Directiva de Aves), as ZEPA´s son zonas de especial protección para as aves silvestres. A Rede de ZEPA´s é unha figura de protección, establecida na Directiva de Aves, para as 175 especies de aves consideradas máis ameazadas en Europa e, especialmente, para as aves migratorias. Un determinado lugar, para ser designado ZEPA, debe albergar un número mínimo de aves que lle outorgue unha importancia internacional.
As ZEPA´s, xunto cos LIC (Lugares de Interese Comunitario), integran a Rede Natura 2000, cuxo obxectivo é a conservación da biodiversidade na Unión Europea.
As Zonas de Especial Protección para as Aves (ZEPAS) son zonas delimitadas e definidas polas Comunidades Autónomas, a partir de áreas que en cada rexión considéranse importantes para as aves. O Ministerio de Medio Ambiente é o encargado de tramitar a documentación ante a Unión Europea.
As actividades humanas que están permitidas nas ZEPA´s son todas aquelas que non prexudiquen ás especies de aves polas cales se protexeu dita zona.
A Orde AAA/1260/2014, do 9 de xullo, pola que se declaran Zonas de Especial Protección para as Aves en augas mariñas españolas, «BOE» núm. 173, do 17 de xullo de 2014, establece a declaración de 39 espazos das augas mariñas baixo soberanía ou xurisdición española como Zonas de Especial Protección para as Aves (ZEPA), de conformidade co establecido na Lei 42/2007, do 13 de decembro, do Patrimonio Natural e da Biodiversidade. Entre eses espazos está o ES0000497 Espazo mariño da Costa da Morte, con unha superficie de 3.162,83 Km2.
Este espazo mariño ocupa gran parte da plataforma continental fronte á costa dá Morte, no noroeste de Galicia. O interese do espazo radica na súa importancia como embude migratorio debido á súa privilexiada situación xeográfica e aos fortes ventos predominantes de compoñente N e NW. Estímase que máis dun millón de aves mariñas pasan por esta zona durante o verán-outono (migración postnupcial). A maior parte das aves en migración proveñen do norte de Europa e Siberia occidental, pero tamén hai especies mediterráneas (pardela balear, Puffinus mauretanicus), neárticas (gaivota de Sabine, Larus sabini) e do hemisferio Sur (pardela sombría, Puffinus griseus). A elevada produtividade da zona convértea tamén nunha importante área de alimentación, tanto para as especies en migración como para as locais (reprodutoras e invernantes). Entre as reprodutoras locais destacan a gaivota tridáctila (Rissa tridactyla) e o arao común ibérico (Uria aalge ibericus), que concentran as súas únicas colonias españolas nas costas enfrontadas ao espazo protexido. A zona conta tamén con colonias de paíño europeo (Hydrobates pelagicus) e corvo mariño moñudo (Phalacrocorax aristotelis aristotelis).
A conservación destes taxóns na ZEPA resulta prioritaria debido a que os seus valores poboacionais, status de ameaza ou representatividade xustifican a importancia ornitolóxica da área a nivel nacional e internacional.
Das 38 aves mariñas que aniñan nesta área, 20 considéranse taxóns chave de conservación prioritaria na ZEPA. Estas son:
■ Arao común (ibérico) (Uria aalge (» ibericus»)).
De entre estes 20 taxóns, unicamente o negrón común e a gaivota sombría, non quedan recollidos na Listaxe de Especies Silvestres en Réxime de Protección Especial (LESPE). Ademais o arao común (ibérico), a pardela balear, a pardela pichoneta e o corvo mariño moñudo aparecen no Catálogo Español de Especies Ameazadas (CEEA) baixo a categoría de en perigo de extinción (EN) –as dúas primeiras- e vulnerable (VU)- as dúas últimas. O LESPE e o CEEA están regulados polo Real Decreto 139/2011, do 4 de febreiro.
Por outra banda, débese sinalar que a pardela balear atópase ameazada a nivel global segundo a Unión Internacional para a Conservación da Natureza (UICN), aparecendo nas Listas Vermellas como en perigo crítico (CR).
En relación ao arao común ibérico (Uria aalge “ibericus”) cómpre sinalar a especie cría nas costas adxacentes á ZEPA. Trátase dunha especie común invernante.
A ZEPA constitúe a área mariña de extensión das únicas colonias de cría españolas desta especie.
A importancia da Rede Natura 2000 deriva da necesidade de facer efectiva a conservación de hábitats, flora e fauna, a través dos instrumentos previstos, como é a declaración de zonas ZEPA. Doutra banda, lembrar a obriga dos Estados de facela efectiva, que en tanto que debe prevalecer a protección dos devanditos lugares xa que doutro xeito non tería sentido, o cal conleva que as actividades que se pretendan levar a cabo nesta áreas teñen que ser compatibles cos obxectivos que perseguen tal protección.
Que é o LESPE e o CEEA?
A Listaxe de Especies Silvestres en Réxime de Protección Especial (LESPE) é un rexistro público de carácter administrativo e ámbito estatal que proporciona un amparo legal explícito ás especies, subespecies e poboacións silvestres merecedoras dunha atención e protección particular en función do seu valor científico, ecolóxico, cultural, pola súa singularidade, rareza, ou grao de ameaza, así como aquelas que figuren como protexidas nas Directivas europeas e os convenios internacionais ratificados por España. Ademais, establece de maneira xenérica, as prohibicións ou actuacións que se consideren necesarias para garantir a conservación dos taxones e poboacións incluídos na Listaxe.
As especies incluídas no LESPE serán obxecto dun seguimento específico co fin de realizar unha avaliación periódica do seu estado de conservación. O seguimento centrarase na evolución da área de distribución das especies e o estado de conservación das súas poboacións, avaliación que será realizada considerando a evolución da área de distribución das especies e o estado das súas poboacións, con especial referencia ás estatísticas de capturas ou recolección, mortes accidentais e valoración da súa incidencia sobre a viabilidade da especie.
O Catálogo Español de Especies Ameazadas (CEEA), contido na listaxe, inclúe exclusivamente os taxóns ou poboacións da biodiversidade ameazada, contidas nalgunha das dúas categorías de ameaza, “En perigo de extinción” ou “Vulnerable”, para as que será obrigatorio adoptar un “Plan de recuperación” ou un “Plan de conservación” respectivamente, e establece un marco estatal para as accións e instrumentos de conservación que deban elaborarse e aplicarse.
valfluvialdolouridocorcoesto.com 