Cruceiro de Campos Sampil no medio de plantíos de eucaliptus. Polígono 56 Parcela 9001 CAMIÑO A CRUCEIRO. CABANA DE BERGANTIÑOS (A CORUÑA)
O patrimonio esquecido no medio de plantíos de eucaliptus
Camiño de Fonte Roxa, ruta de peregrinación próxima a Paradoa, parroquia de Silvarrendonda, Polígono 69 Parcela 9026 CAMIÑO DE FONTE ROXA. CABANA DE BERGANTIÑOS (A CORUÑA)
Polígono 57 Parcela 861 ARRIBA DAS EIRAS. CABANA DE BERGANTIÑOS (A CORUÑA)
Polígono 57 Parcela 9018 CAMIÑO A BANEIRA. CABANA DE BERGANTIÑOS (A CORUÑA). Ao fondo os muíños eólicos no Monte Perrol.
Cruceiro do lugar de Bello, parroquia de Corcoesto. Polígono 69 Parcela 839 O CRUCEIRO. CABANA DE BERGANTIÑOS (A CORUÑA)
Polígono 501 Parcela 9012 CAMIÑO AO CAMPO. CABANA DE BERGANTIÑOS (A CORUÑA)
O cruceiro de Bello, rodeado de eucaliptus
LG STA MARGARIDA BANEIRA. Capela e Cruceiro. BANEIRA. CABANA DE BERGANTIÑOS (A CORUÑA)
A carón da igrexa de San Xoán de Barrán atópase a casa reitoral. Tal vez sexa a casa reitoral máis fermosa de Galicia, e sen embargo o seu estado de conservación é lamentable.
Os seus muros son de cachotería. Ten unha gran cheminea con pináculos. Destaca a beleza do seu patio e a balaustrada de pedra. As xanelas son pequenas. Encima dunha delas ten unha inscrición realizada na pedra, que fai referencia ao Mosteiro de Oseira.
Levantada con muros de perpiaño e cachotería, amosa no tellado unha gran chimenea rematada en adornos de pináculos.
Enriba dunha das fiestras conserva unha inscrición feita na pedra que fai referencia ao mosteiro de Oseira.
Porta alintelada e pequenas ventanas no segundo andar. No seu interior pódese ver un fermoso patio con columnas e unha moi fermosa balaustrada de pedra. Está nun lamentable estado de conservación.
A vida da casa reitoral da parroquia de Graba (Silleda) trasncurriu paralela á do mosteiro de Aciveiro e dos monxes Bernardos, aos que pertencía como casa de penitencia destes.
No ano 1697 acredítase a existencia desta casa, nun pleito da Real Audiencia relativo á recollida da neve das neveiras dos montes de Forcarei, por parte dos veciños tanto da parroquia de Graba como de Cortegada.
A reitoría de Grava aparece mencionada como lugar de refuxio das persoas perseguidas polos franceses no ano 1809. Así neste ano e para fuxir dos invasores os monxes Bernardos de Aciveiro colleron a patroa do mosteiro, Sta. María, e refuxiáronse na casa de penitencia que tiñan en Sta. María de Grava. Moitas das casas de Aciveiro foran saqueadas e queimadas ao igual que o mosteiro.
A casa reitoral de Graba está ubicada nunha parcela de 12.173 metros cadrados e rodeada e prados, pradeiras e monte. Conserva un cabazo e varias dependencias. O máis chamativo é o escudo que aínda se conserva con data de 1547.
Outro elemento chamativo tamén é o nome da parcela “Vila Dos Vidas”. O seu estado de conservación é malo co teito parcialmente derrubado e varios anexos en estado ruinoso.
No seu escudo aparecen dúas árbores, a árbore da sabiduría, da vida sabia e a árbore da vida. Pode que de aí lle veña o nome de Vila Dos Vidas.
Según o Decreto 297/2008, de 30 de decembro, polo que se aproba o Plan de xestión do lobo en Galicia, a finalidade do Plan é garantir a viabilidade desta especie no noso territorio, mantendo unha poboación estable do lobo en Galicia e ao mesmo tempo compatibilizar a súa existencia coa da gandería extensiva e coa viabilidade económica das explotacións agropecuarias, adoptando medidas preventivas e establecendo liñas de axudas para paliar os danos causados por esta especie, así como poñer en valor a existencia do lobo e convertela nun elemento que fomente o desenvolvemento rural e turístico das zonas onde se atopa presente esta especie.
O Punto 5 da citada norma indica que o Plan de xestión do lobo en Galicia persegue os seguintes obxectivos:
“a) Establecer as medidas e actuacións que permitan manter unha poboación viable de lobos dentro dun marco de coexistencia co mundo rural e compatible coas actividades agropecuarias, que contribúan á conservación da poboación ibérica. b) Manter unha poboación estable e continua de lobos, similar á actual, independentemente das fluctuaciones naturais que poden producirse a curto prazo, e desenvolver os mecanismos para o seu seguimento e estudo. c) Minimizar a conflitividade xerada polos danos que ocasionan os lobos sobre a cabana gandeira mediante incentivos económicos e asesoramento técnico adecuado para a aplicación de métodos de prevención de danos. d) Establecer propostas e fomentar actuacións nas que se recoñeza ao lobo como un recurso económico que pode mellorar as condicións socioeconómicas das poboacións locais, tales como actividades turísticas e a recuperación do patrimonio cultural. e) Desenvolver programas e actuacións ao obxecto de aumentar o coñecemento e a tolerancia dos distintos sectores da sociedade cara ao lobo. f) Establecer un sistema de participación social no que todos os sectores relacionados directamente coa xestión do lobo asuman a súa corresponsabilidade na xestión e conservación da especie”.
Polo tanto, varias asociacións da Costa da Morte, solicitamos da Consellería de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio, e en particular da Dirección Xeral de Patrimonio Natural, que se cumpra coa finalidade e cos obxectivos deste Plan, que principal e precisamente é a mantenza dunha poboación viable de lobos.
O lobo, o depredador natural do xabarín e de outras especies, e que evitaría a súa multiplicación desordenada, é unha especie cinexética en Galicia. Cada ano morren lobos de xeito ilegal en Galicia, é dicir, sen a correspondente autorización ou control da Consellería. O lobo ibérico ten o estatus de En Perigo (EN) en Portugal. O lobo goza de protección completa en Portugal, sendo unha especie non cinexética en todo o país. O lobo en Portugal é o principal responsable da mantenza do equilibrio e da biodiversidade dos seus bosques e non existen os problemas que hai en Galicia. Aquí en Galicia, ocorre todo o contrario. E en España os lobos da Serra Morena permanecen en perigo crítico, mentres que a poboación existente en Estremadura declarouse completamente extinta.
A caza e controis de poboación son as ferramentas básicas da “xestión” dos lobos en Galicia. En realidade, a caza e os controis de poboación son ferramentas moi similares, nos seus obxectivos, nas súas formulacións, nas súas consecuencias, e nas súas pretendidas xustificacións: o obxectivo é reducir a poboación, xa sexa mediante a colleita duns supostos excedentes da poboación (na caza, do harvest anglosaxón), ou mediante o control da mesma, porque de non facelo poderíase “descontrolar”.
Os controis de poboación de lobo só veñen a revelar o fracaso da xestión por parte da Xunta de Galicia, dos que se sabe que non valen absolutamente para nada a efectos de solucionar problemas de coexistencia.
Tampouco a Xunta de Galicia realiza campañas de divulgación e sensibilización sobre a importancia do lobo nos ecosistemas galegos, a pesar de aparecer a súa previsión no Plan de Xestión do Lobo.
Por outra banda está a actividade dos furtivos e todos os «outros males» que rodean o hábitat do lobo: talas, lumes….etc; e que ameazan a crianza e o mantemento do lobo. Sen esquecer a importante cuestión da crecente fragmentación do territorio, sobre todo na Costa da Morte.
O 23 de marzo deste ano morría Lilas, a loba de San Mamede de Seavia, en Coristanco, a mans dun furtivo. No seu momento explicaron desde Medio Ambiente que o disparo impactara entre as costelas e a zona do abdome, aínda que o animal presentaba xa marcas nas patas traseiras que poderían deberse a impactos de perdigóns anteriores no tempo. Lilas era unha superviviente. Xa fora obxectivo dos furtivos máis veces. O cadáver da loba fora trasladado ao Hospital Universitario Veterinario Rof Codina, situado en Lugo, para que se lle realizara unha necropsia. Así poderán determinar, por exemplo, o tipo de munición empregada ou a traxectoria da bala, para solicitar máis información na investigación da autoría. Fontes de Medio Ambiente aseguraron que o disparo fora realizado case con toda seguridade por un furtivo.
A morte de Lilas, a loba de San Mamede de Seavia, en Coristanco, causou unha gran alarma social. Cada ano medra o apoio social pola defensa e protección do Lobo
Como contrapartida, o apoio social ao Lobo medra cada ano. A morte de Lilas non foi en vano. As manifestacións que cada ano organiza Lobo Marley en Madrid son unha mostra disto. Outras organizacións como Emlobados busca apoios para que o Lobo regrese a Serra Morena. Equo, Ecoloxistas en Acción, WWF, a Alianza Europea para a Conservación do Lobo, co apoio de máis de 200 entidades sacan peito cada ano para mollarse pola defensa do Lobo ibérico.
Por outra banda, no Punto 12 do Plan galego de xestión do lobo referido aos aspectos poboacionais e biolóxicos establece que: “Realizaranse programas de seguimento periódicos da poboación do lobo en Galicia. A súa finalidade será obter información da distribución, aspectos poboacionais e, na medida do posible, taxas de natalidade e mortalidade e tamaño de grupo. O seguimento realizarase entre o mes de abril e outubro, prestando especial atención á tendencia poboacional e á evolución da conectividade das zonas onde a poboación corre risco de verse fragmentada (como é o caso da Costa da Morte), así como o estado poboacional nas zonas onde se apliquen plans de control da especie”.
En virtude do anterior, é preciso que a Consellería de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio mude con urxencia a súa política en torno a Lobo, e así cumpriría que:
1.- Se cumprira coa finalidade e cos obxectivos do Plan de xestión do Lobo, que principal e precisamente é a mantenza dunha poboación viable de lobos.
2.- Se habilitaran partidas para a prevención dos danos e que se incrementaran as establecidas para palialos, xa que as que destina arestora a Xunta son manifestamente insuficientes e os controis son inútiles para solucionar o conflito da coexistencia.
3.- Se activaran campañas de divulgación e sensibilización sobre a importancia do lobo no medio natural, algo previsto no Plan de Xestión do Lobo, pero que non se puxo en marcha.
4.- Se limitaran as actividades que provocaran perturbacións en polo menos 3,5 quilómetros aproximadamente do lugar de cría e vixiar con eficacia e efectividade os lugares de cría contra o furtivismo.
5.- Se incrementara o control sobre dos furtivos e as matanzas ilegais de lobos.
6.- Se publicara a información obtida no último programa de seguimento periódico da poboación do lobo en Galicia así como o estado poboacional nas zonas onde se apliquen plans de control da especie.
E sobre todo…
7.- Cambiar a mirada.O lobo non é un problema, iso é o pasado. O lobo é un desafío e unha oportunidade tremenda de conservación de grandes espazos naturais e da riqueza magnífica de de toda Galicia. Cada vez o lobo conta con máis apoio social, aspecto que non debe ignorar nen minimizar a Xunta de Galicia.
A Conselleira de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio, Beatriz Mato Otero, responsable da xestión do Lobo en Galicia. Fonte: web Xunta de Galicia.
Os elementos que forman parte do lugar de valor etnolóxico son os identificados na planimetría e que corresponden coa mina, a fonte, o lavadoiro e a levada con canle de pedra de Canasteves. O contorno de protección esténdese á totalidade das parcelas catastrais nas que está localizado o conxunto e ás limítrofes coas estruturas orixinais que se conservan, así como os espazos vinculados e que se consideran necesarios para establecer as medidas de salvagarda da fonte, do lavadoiro, do camiño, da canle e do resto de elementos que o constitúen. Así pois, o contorno estará formado polas parcelas 90 e 100 do polígono 174 e as parcelas 105, 108 e 111 do polígono 8 de Ponteceso.
Sta. Mariña do Remuíño, Corcoesto. Área de Especial Interés Paisaxístico. AEIP VAL FLUVIAL DO LOURIDO.
Sta. Mariña do Remuíño, Corcoesto. Área de Especial Interés Paisaxístico. AEIP VAL FLUVIAL DO LOURIDO.
Sta. Mariña do Remuíño, Corcoesto. Área de Especial Interés Paisaxístico. AEIP VAL FLUVIAL DO LOURIDO.
No século XVIII en Corcoesto había tres capelas: a de Sta. Mariña do Remuíño, a de Sta. Margarida de Baneira e a capela da Nosa Señora da O. Delas, tan só se conservan as dúas primeiras.
A capela da Virxe da Esperanza ubicábase na Braña de Lamas, hoxe en día coñecido como lugar da Braña, en Corcoesto. Non hai rastro da capela se ben aínda se poden apreciar restos dos alicerces do edificio na parcela.
O que sí se conserva é parte do cruceiro da capela da Braña de Lamas.
Parte do cruceiro da antiga capela da Braña de Lamas, Corcoesto.
Posible emprazamento da antiga capela da Braña de Lamas.
Posible emprazamento da antiga capela da Braña de Lamas.
Posible emprazamento da antiga capela da Braña de Lamas.
Posible emprazamento da antiga capela da Braña de Lamas.
«María da O” é un dos nomes da Virxe María, unha forma de referirse á Virxe da Esperanza, á Virxe embarazada, expectante, á que quedan apenas 8 días para dar a luz. Unha festa desde o s.VII.
O 18 de decembro celebrábase a festa mariana da «espera do parto» ( Expectatio Partus),establecida nesa data polo décimo Concilio de Toledo (656) e esa data do calendario mozárabe mantense. A esa festa chamábaselle «Santa María da O» porque despois de rezar a oración da tarde o coro sostiña unha longa «O», símbolo da expectación do universo pola vinda do Mesías. Desde esa época (séculos VII e VIII) chegáronnos as antífonas que aínda se cantan nesta semana de Advento anterior a Noiteboa. Son 7 antífonas que se cantan co Magnificat do Oficio de Vésperas cada día, desde o 17 ata o 23 de decembro.
O culto á Virxe da Esperanza continuou na capela da Braña de Lamas, en Corcoesto, ata ven avanzado o século XX, se ben o edificio debía estar xa moi deteriorado e limitábase á misa nas vésperas do Nadal.
No século XVIII en Corcoesto había moitos cregos naturais da propia fregresía como Antonio Vaneira e Julián Vaneira, que ademáis eran patrimonistas, é dicir, posuían bens propios; Urbano Collazo levaba un apelido moi común na parroquia; e Antonio Roxo era só capelán.
Sen embargo, isto non significaba que o estado das capelas fose o adecuado. De feito os documentos parroquiais acreditan que a comezos do século XVIII a capela de Sta. Mariña «está indecente en su pavimento e imágenes» que é imposible escoitar misa nela, facéndoo á inclemencia nun montón de pedras contiguo á capela.
Monte das Pedras de Sta. Mariña, Corcoessto. Val fluvial do Lourido.
Monte das Pedras de Sta. Mariña, Corcoessto. Val fluvial do Lourido.
Monte das Pedras de Sta. Mariña, Corcoessto. Val fluvial do Lourido.
Monte das Pedras de Sta. Mariña, Corcoessto. Val fluvial do Lourido.
Monte das Pedras de Sta. Mariña, Corcoessto. Val fluvial do Lourido.
E esta referencia ao montón de pedras é moi interesante, porque aínda hoxe se conserva o microtopónimo Monte das Pedras de Sta. Mariña, e probablemente incluso as mesmas pedras onde no 1726 se escoitaba a misa.
Os documentos parroquiais acreditan que no ano 1753, a causa dunha visita pastoral, as capelanías de Santa María e Santa Mariña están «suprimidas».
Sen embargo, para o ano 1776 o estado da capela de Sta. Mariña do Remuíño xa mellorara notablemente, tal e como se desprende da documentación do arquivo do reino de Galicia.
O val fluvial do Lourido alimenta ao río Anllóns no último tramo do seu recorrido.
O río Anllóns nace na parroquia de Soandres serra de Montemaior (Laracha) a 480 metros de altitude, e desemboca na ría de Corme e Laxe. Percorre 54,4 km dos concellos de Laracha, Cerceda, Carballo, Coristanco, Ponteceso e Cabana de Bergantiños.
Foi declarado Lugar de Importancia Comunitaria no 2001. Recibe un gran número de regatos como o Graña, Quenxe, Acheiro, Abaixo, Queo ou Bertoa durante o seu curso alto. Tras pasar o monte Neme recibe as augas do Gándara, Bandeira, Vao, Galvar.
Coa grave seca que está a asoar Galicia nos últimos anos o seu caudal diminue de forma preocupante á altura de Carballo. Xa no municipio de Coristanco o río empeza a recuperar o seu caudal ao recibir as augas do rego Portocelo, rego das Mazarocas, rego das Devesas, rego do Liñeiro, rego da Fraga,…etc
Será no seu curso baixo, ao recibir as augas do val fluvial do Lourido, cando o río Anllóns recupera o seu esplendor hídrico (agás que Gas Natural Fenosa acorde baleiralo de novo, para a limpeza do cauce á altura da central hidroeléctrica de Corcoesto, como acostuma a facer nos derradeiros anos).
Será o rego de Sta. Margarida e o rego da Braña, aínda na parroquia de Corcoesto, os que axuden a completar o caudal do Anllóns antes de chegar a Ponteceso.
O meandro de Santa Mariña do Remuíño, en Corcoesto.
Río Lourido, neste intre o gran afluente do río Anllóns.
Rego no lugar da Regueira, tributario do río Anllóns, Corcoesto
Campo de Sta. Mariña do Remuíño, en Corcoesto
Campo de Sta. Mariña do Remuíño, en Corcoesto.
O río Lourido a escasos metros do seu nacemento en Fonte Cardeira, Corcoesto.
Convocatoria do chamamento á cidadanía e aos demáis colectivos da comarca de Bergantiños para coñecer a fondo a chamada «Lei de Depredación de Galiza»
O sábado día 7 de outubro ás 19 horas, no Pazo da Cultura de Carballo, nove colectivos da comarca de Bergantiños explicarán a fondo a proposición de lei de fomento da implantación de iniciativas empresarias de Galicia, arestora en tramitación no Parlamento galego.
O borrador da lei que está arestora a ser tramitado no Parlamento galego e que pode consultarse na web:
http://www.parlamentodegalicia.es/sitios/web/ContenidoGal/ParticipacionCidada/DiscusionDetalle.aspx?ID=723, conta cada vez con máis rexeitamento social debido a que establece unha serie de mecanismos que favorecen o acaparamento de terras por parte das grandes corporacións e grupos empresariais e fomenta o mecanismo da expropiación forzosa a favor destas, en detrimento dos dereitos da cidadanía, do dereito á propiedade, do territorio e do medio ambiente.
A chamada “turboexpropiación” e a expropiación forzosa saen moi reforzadas xa que logo será a Dirección Xeral de Enerxía e Minas da Xunta de Galicia a que decida a utilidade pública ou interés social do proxecto empresarial e incluso terá capacidade para declarar a prevalencia de utilidades no caso de existir varias. O proceso expropiatorio irá paralelo á tramitación administrativa e o promotor xa presentará coa solicitude a relación de bens e dereitos afectados que pensa expropiar a cada persoa propietaria.
O experto en proxectos eólicos Damián Copena, a pasada fin de semana en Laxe, nunha reunión coa cidadanía para falar sobre o proxecto eólico Pena Forcada -Catasol II.
A cuestión non é baladí para a Costa da Morte e a comarca de Bergantiños en particular, á vista de que os proxectos eólicos que arestora se están a tramitar, como son o de Laxe e Cabana, xeran ofertas económicas para as persoas propietarias que xiran ao redor dos 0,80 e os 1,75 céntimos de euro por m2, cando a propia Universidade de Santiago de Compostela nun informe1 do ano 2009 xa tasaba como mímino o valor do terreo rústico con aptitude eólica nos 31 €/m2, media que xa daquela estaban a cobrar persoas propietarias de Ourense e Pontevedra. A este valor habería que engadir hoxe en día outros como o factor paisaxístico, o factor ambiental, o de localización2, o de especial aptitude eólica, a taxa de capitalización, o premio de afección e todos aqueles outros valores que a Lei de Montes atribúe aos mesmos, incluído o valor de ocio e de recreo…etc3, prezos que están aínda moi lonxe de percibirse hoxe en día na Costa da Morte.
Isto demostra que a Costa da Morte polas súas peculiares características relacionadas co envellecemento das xentes do rural, a escaseza de rendas e coincidindo co declive do rural galego, sae particularmente prexudicada dos procesos de negociación ou expropiatorios, ao que hai que engadir as artimañas das grandes empresas para conseguir terras a prezos de saldo ante a pasividade da propia Xunta de Galicia e a escasa formación da cidadanía e dos técnicos a hora de cumplimentar as follas de aprecio dunha expropiación forzosa.
Colectivos como a Asoc. Petón do Lobo, a Asoc. Contramínate de Laxe e Ouriol do Anllóns xa teñen denunciado ante a Consellería de Economía, Emprego e Industria o desequilibrio económico que este tipo de relacións de poder das grandes corporacións está a deixar no rural da comarca, en comparación cos millóns de euros que as compañías conseguen de beneficios durante a explotación dos parques eólicos. En particular no referente aos parques eólicos de Mouriños, en Cabana de Bergantiños e de Pena Forcada –Catasol II en Laxe, cuxa utilidade pública non existe, a Xunta de Galicia debéraos rexeitar de xeito contundente polo desequilibrio económico que xera a relación empresa-propietario, xa que existen indicios de que as negociacións puideran realizarse no marco de cláusulas abusivas ou leoninas que poderían prexudicar gravemente ás persoas propietarias ao marxe xa doutros valores económicos, sociais, ambientais e paisaxísticos afectados.
Cartel da campaña da Plataforma de colectivos Contraminacción.
Esta proposición de lei, que se tramita (sen causa algunha que o xustifique) pola vía de urxencia, podería ser chamada máis xustamente “Lei de depredación da Galiza”, ou “Lei de indefensión ambiental”, xa que o que fai é poñer o noso territorio en bandexa ás empresas mineiras e eólicas, eliminando garantías ambientais e reducindo prazos nas tramitacións.
É un chover sobre mollado, pois reduce prazos que xa de por si eran claramente insuficientes para termos unha mínima garantía de participación pública; e permite saltar trámites ambientais que xa eran de seu flexibles de máis.
Na práctica vén a reducir as ferramentas de defensa das comunidades afectadas ou os valores naturais fronte ás empresas, deixando ver ás claras de que parte se sitúa a administración en potenciais conflitos de interese.
Por iso, porque é importante que a xente dispoña de información os colectivos Asoc. Petón do Lobo, Plataforma pola defensa da terra de Coristanco, a Asoc. ambiental Contramínate de Laxe, a Asoc. de Veciños de Cereo, a Asoc. veciñal, cultural e deportiva “Lourido” de Valenza, a Asoc. galega Cova Crea, a Plataforma pola defensa de Corcoesto e Bergantiños, a Asoc. de amig@s das árbores “Ouriol do Anllóns” e Contraminacción convidan a toda a cidadanía e demáis colectivos da comarca e da Costa da Morte a asistir o día 7 ao Pazo da Cultura para coñecer máis a fondo unha proposición de lei que supón un cambio radical con respecto á normativa actual máis garantista.
Vistas do val de Traba en Laxe, afectado polo proxecto eólico Pena Forcada -Catasol II.
Parte destas asociacións ademáis xa solicitaron unha entrevista co Presidente da Xunta de Galicia e co Conselleiro de Industria, Francisco Conde para tratar estes temas que tanto preocupan á cidadanía e que a día de hoxe aínda non ten data.
Paralelamente o colectivo Contraminacción a través do change.org está a recoller sinaturas e está prevista unha concentración o vindeiro día 6 de outubro ás portas do Parlamento de Galicia, xa no marco de actuacións previstas pola Plataforma de colectivos Contraminacción.
1 Informe “Valor del suelo rústico para aprovechamientos energéticos en Galicia”, Departamento de Economía Aplicada Escola Politéctina Superior de Lugo, Universidade de Santiago de Compostela. Ano 2009.
“Por lo que se propone, con carácter de mínimo, para el suelo rústico con aptitud para instalaciones de energía cólica el valor unitario de TREINTA EUROS Y SETENTA Y SIETE CÉNTIMOS POR METRO CUADRADO (30,77€/m2).
“Todo ello sin perjuicio de agregar otros elementos, tales como valor de las cosechas y producciones, obras, mejoras y otros existentes sobre el terreno, premios de afección y rápida ocupación en caso de expropiación forzosa, daños y perjuicios causados, etc.”
Páx. 14 do informe.
2 Véxase o artigo 36 “Valoración do chan rural” do Real Decreto Lexislativo 7/2015, do 30 de outubro, polo que se aproba o texto refundido da Lei de Chan e Rehabilitación Urbana, que di:
“Cando o chan sexa rural para os efectos desta lei e de conformidade co disposto na Disposición adicional sétima:
a) Os terreos taxaranse mediante a capitalización da renda anual real ou potencial, a que sexa superior, da explotación segundo o seu estado no momento ao que deba entenderse referida a valoración.
A renda potencial calcularase atendendo ao rendemento do uso, gozar ou explotación de que sexan susceptibles os terreos conforme á lexislación que lles sexa aplicable, utilizando os medios técnicos normais para a súa produción. Incluirá, no seu caso, como ingresos as subvencións que, con carácter estable, outórguense aos cultivos e aproveitamentos considerados para o seu cálculo e descontaranse os custos necesarios para a explotación considerada.
O valor do chan rural así obtido poderá ser corrixido á alza en función de factores obxectivos de localización, como a accesibilidade a núcleos de poboación ou a centros de actividade económica ou a localización en contornas de singular valor ambiental ou paisaxístico, cuxa aplicación e ponderación haberá de ser xustificada no correspondente expediente de valoración, todo iso nos termos que regulamentariamente se establezan.
b) As edificacións, construcións e instalacións, cando deban valorarse con independencia do chan, taxaranse polo método de custo de reposición segundo o seu estado e antigüidade no momento ao que deba entenderse referida a valoración.
c) As plantacións e os sementados preexistentes, así como as indemnizacións por razón de arrendamentos rústicos ou outros dereitos, taxaranse con arranxo aos criterios das Leis de Expropiación Forzosa e de Arrendamentos Rústicos”.
3 LEI 7/2012, do 28 de xuño, de montes de Galicia.
Artigo 5. Función social dos montes
Os terreos forestais galegos constitúen un recurso estratéxico que deberá contribuír ao desenvolvemento socioeconómico de Galicia, xerando rendas e emprego na Comunidade Autónoma mediante un aproveitamento sustentable dos seus recursos e servizos.
Os montes desenvolven unha función social relevante, nos termos do artigo 4 da Lei 43/2003, do 21 de novembro, de montes.
A consellaría competente en materia forestal promoverá a dispoñibilidade de montes ou terreos forestais para fins sociais, educativos, ambientais e recreativos, compatibilizados coa súa potencialidade e utilización forestal.
A primeira referencia á actual casa reitoral da parroquia de Corcoesto atópase no Libro de eclesiásticos do expediente do Catastro da Enseada da parroquia de Corcoesto do ano 1753. Nela faise referencia á fábrica da nova casa parroquial sendo sacerdote D. Andrés Montero Fernández.
Con anterioridade, a casa reitoral estaba no lugar de Montefurado, da que tan só coñecemos que era de planta alta e non existindo constancia da súa ubicación concreta.
A casa reitoral de Corcoesto é un bo exemplo da arquitectura tradicional das casas reitorais modernas da comarca de Bergantiños. Conta cunha superficie construída de 436 metros cadrados, cun pombal e un cabazo, configurando todo iso un conxunto arquitectónico ao estilo das moitas casas reitorais que posteriormente, durante o século XIX construíronse en Galicia. Conta cunha superficie anexa de terreo de 6.626 metros cadrados para labradío.
Na comarca de Bergantiños ao hórreo chámaselle cabazo, trátase dunha construción accesoria da casa de labranza, construída en pedra, que consta dunha cámara- celeiro en forma rectangular, colocada sobre varios pares de columnas ou pés provistos dunhas peculiares capas ou tornarratos. Sen embargo, o cabazo da reitoral de Corcoesto ten a «casadeira” ou celeiro pechado. As paredes da cámara están construídas con pedras de cantería con ocos e buracos para a ventilación interior, e cubertas con tellado a dúas augas.
Chama a atención que a diferenza do resto dos hórreos galegos non conte con ningún pináculo ou cruz nos alicerces, pese a ser un inmoble vencellado á igrexa. Contaba nos seus mellores tempos con unha excelente horta chea de árbores froiteiras.
Posteriormente a principios do século XX a casa foi obxecto de ampliación. A prensa histórica fai referencia ás difíciles situacións polas que pasou este edificio ao longo do tempo. Así o 12 de xullo de 1902 o Diario O Noroeste recolle que a casa foi obxecto dun atentado con explosivos (mecha, pistones e dinamita), sendo párroco Manuel Rodríguez Romero.
A Correspondencia Galega: diario de Pontevedra, ou 10 de decembro de 1901, recollía na sección de noticias de Galicia, da Coruña:
“Noites pasadas foi colocado un cartucho de dinamita no portal da casa do cura párroco de Corcoesto D. Manuel Rodríguez. A explosión do cartucho causou grandes danos na vivenda e o natural sobresalto aos inquilinos. Como presuntos autores do feito foron detidos pola Garda Civil os veciños de Corcoesto Pedro Porteira e Manuel Carracedo, e entregados ao Xulgado do Partido”.
Posteriormente no ano 1922 volvería ser obxecto doutro atentado anarquista. Así o diario O Compostelán: diario independente, ou 11 de xaneiro de 1922 recollía na columna de detencións información relativa ás pedreas das que fóra obxecto a casa reitoral de Corcoesto.
“Detencións: Como presuntas autoras de pedreas contra a casa do párroco de Corcoesto (Cabana), don José Martínez Rubiño, detivo a Garda civil, poñéndoas a disposición do Xuíz daquel distrito, a Josefa e Dores Martínez Calvo e a Concepción Calvo Amoedo”.
Nos anos 60 habilitouse na pranta baixa un local como teleclub social para as actividades sociais da parroquia.
A casa reitoral está abandonada desde o ano 1979, data na que faleceu o último sacerdote que a habitaba. Desde entón o seu abandono e deterioración foi progresivo no tempo.
Casa reitoral de Corcoesto con pombal e cabazo, en estado de abandono
Existen referencias escritas ao chamado monte das Pedras de Sta. Mariña do Remuíño. Trátase dun documento do ano 1767. Nel indícase que o monte das Pedras de Sta. Mariña está ubicado ao levante e solano.
Monte das Pedras de Sta. Mariña, Corcoesto.
Monte das Pedras de Sta. Mariña, Corcoesto.
Trátase dun círculo de pedras posicionadas ao leste. A súa ubicación e disposición son indicios dun posible lugar de culto ao sol e á vida, do que xa existía constancia no ano 1767.
Moi preto do lugar atópase o dolmen chamado «Cama do Mouro» ou «Cama do Lobo».
A paisaxe é un elemento de identidade, un espazo que adquire unha dimensión afectiva. Todas as persoas se sinten identificadas coas paisaxes das que forma parte. A paisaxe ten un valor simbólico e emocional.
O río Anllóns ao seu paso por Sta. Mariña do Remuiño, Corcoesto.
O valor da paisaxe: a través da paisaxe identificámonos coa nosa contorna, albergando así un sentimento de pertenza, fundamental para o ser humano.
Meandro do río Anllóns, ao seu paso por Corcoesto.
O valor dunha paisaxe pode residir na natureza que alberga, en que reflicte claramente a historia da zona ou na produtividade económica á que as súas características dan lugar.